Kategori arşivi Aile Hukuku

Yoksulluk Nafakası Nedir?

MK.m.175 uyarınca ”Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.” Yoksulluk nafakası, ahlaki ve sosyal düşüncelere dayanır ve bir bakıma, evlilik birliğinde eşler arasında geçerli olan dayanışma ve yardımlaşma yükümlülüğünün, evlilik birliğinin sona ermesinden sonra da kısmen devamı niteliğindedir.  Medeni kanunun bu hükmü, boşanmadan sonra yoksulluğa düşecek olan tarafı koruma amacına yönelik olduğu içindir ki, boşanmış olan yoksul tarafa verilecek olan yoksulluk nafakası, hiçbir surette diğer tarafa yükletilen bir ceza veya tazminat niteliğinde değildir. Eğer böyle olsaydı, sadece boşanmada kusuru olan eşten istenebilmesi gerekir.

ŞARTLARI

  • Taraflardan biri istemde bulunmadıkça hakim kendiliğinden yoksulluk nafakasına hükmedemez.
  • İstemde bulunan tarafın kusurunun daha ağır olmaması gerekir. Aksi taktirde nafaka istemi olumlu sonuca bağlanmaz. Boşanma kararında bir hüküm bulunmaması şartıyla  boşanmaya yol açan olaylarda kusuru daha çok olmayan  eş, sonradan da yoksulluk nafakası talep edebilir.
  • İstemde bulunan tarafın boşanma yüzünden yoksulluğa düşme tehlikesiyle karşılaşmış bulunması gerekir. Geçimini kendi mali kaynakları ve çalışma gücüyle sağlama imkanından yoksun olan tarafın yoksulluğa düşeceği kabul edilir. 
  • Nafakanın diğer tarafın mali gücüyle orantılı olması gerekir. Ödenecek yoksulluk nafakası, istemde bulunan tarafın yoksulluğa düşmesini önleyecek ve normal şartlarda onun geçimine yetecek miktarda olmalıdır.
  • Yoksulluk nafakasına sadece yoksulluğa düşecek olan kadın için değil, aynı durum söz konusu olduğu takdirde erkek için de, yani iki taraf lehine de hükmedilebilir. (MK.M. 175/1)

Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek eş, süresiz olarak nafaka isteyebilir. Yoksulluk nafakası boşanma hükmünün kesinleştiği tarihten itibaren geçerli olur.  Lakin taraflarca talep edildiği taktirde boşanma hükmünün kesinleşmesi beklenmeksizin Tedbir nafakasına hükmedilebilir.

Tedbir Nafakası; boşanma davasının açılmasıyla birlikte hâkim tarafından hükmedilen ve gerekli görüldüğü hallerde dava sonucu kesinleşinceye kadar devam edebilen, tarafların boşanma sürecinde yaşam standartlarının olumsuz yönde değişmemesi açısından verilen bir nafaka türüdür.

Boşanma kararından sonra da yoksulluk nafakası istenebilir. Evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.

Hukuki sorunlarınıza ilişkin detayları öğrenmek ve hukuki destek almak için bize ulaşın.

Genel Olarak Boşanma Davası

Boşanma Davası Açma Sebepleri Nelerdir?
Boşanma davası açma sebepleri özel boşanma ve genel boşanma sebepleri olarak ikiye ayrılır. Eşlerden biri tek başına diğer eşi dava edebilir. Buna çekişmeli boşanma denir. Boşanma davası açılırken boşanma sebebi ancak kanunda belirtilen sebeplere dayanmalıdır.

Özel Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Özel boşanma sebepleri kanunda açıkça düzenlenmiş olup beş tanedir, bunlar;
-Zina
-Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış
-Suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürme
-Terk
-Akıl hastalığı
Özel boşanma sebebinde karşı tarafın kusurlu olduğunu ispatlamaya gerek yoktur. Davacı eşin özel boşanma sebebinin varlığını ispatlaması yeterlidir.

Genel boşanma sebepleri Nelerdir?
-Evlilik birliğinin temelden sarsılması (Tmk 166)
-Eşlerin anlaşması
-Ortak hayatın yeniden kurulamaması
Genel boşanma nedenlerine dayanılarak boşanma kararı verilebilmesi için davacı eşin davalı tarafın kusuru olduğunu ispatlaması gerekir. Davacı eş tamamen kusurlu olan taraf ise açtığı boşanma davası reddedilecektir. Bu kapsamda davacı eşin davasının kısmen veya tamamen kabul edilebilmesi için kusur değerlendirmesi yapılarak kusursuz veya davalı tarafa göre en azından az kusurlu bulunması yeterlidir.

Boşanma Davasında Yetkili Ve Görevli Mahkeme Hangisidir?
Boşanma davasının hangi mahkemede açılacağı görev, nerede açılacağı ise yetki ile ilgilidir.
Boşanma davasına bakmaya görevli mahkeme “Aile Mahkemesi”dir. Bir yerde aile mahkemesi yoksa “Asliye Hukuk Mahkemesi” aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar.
Yetkili mahkeme ise üç yer mahkemesinin herhangi birinde açılabilir:

-Davacı eşin yerleşim yerindeki aile mahkemesi,
-Davalı eşin yerleşim yerindeki aile mahkemesi,
-Eşlerden her ikisinin son altı ay birlikte yaşadıkları yer aile mahkemesi

Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
-Boşanma davasının ne kadar süreceği davanın çekişmeli veya anlaşmalı oluşuna göre değişir. Çekişmeli boşanma davası anlaşmalı boşanma davasına kıyasla daha uzun süren bir davadır.

Çekişmeli boşanma davaları davadaki anlaşılamayan hususların fazlalığına göre ortalama 1,5 yıl ile 3 yıl arasında değişebilir. Anlaşmalı boşanma davaları genellikle tek celsede sona erer ancak tensip zaptında duruşma gününün verildiği tarihe göre ortalama 1 ay ile 4 ay arasında değişebilir.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası açmanın bazı şartları vardır. Öncelikle eşlerin en az 1 yıldır evli olması gerekir.
Eşlerden biri veya ikisi beraber, anlaşmalı boşanma protokolü ve dava dilekçesi ile birlikte aile mahkemesine başvurup, gerekli harç ve giderleri ödedikten sonra anlaşmalı boşanma davasını açabilir.
Anlaşmalı boşanma davasında tarafların duruşmaya katılımı zorunludur. Çünkü hakim tarafların anlaşmalı boşanma protokolünü hür iradeleri ile kabul ettiklerine ikna olmalıdır. Taraflar boşanmak istediklerini duruşma esnasında bizzat beyan etmeli ve bu beyanların tutanağa geçirildikten sonra imzalamalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir?
Anlaşmalı boşanma protokolü, anlaşmalı boşanmak isteyen eşler tarafından çekişmeye yer kalmayacak şekilde , boşanmanın mali sonuçlarına ilişkin nafaka-tazminat ve mal paylaşımı ile ortak çocukların velayet durumu hususlarında anlaştıkları sözleşmedir. Bu protokol hiç bir şekilde şarta bağlı olmadan hazırlanmalı ve tüm maddeleri ile hakim tarafından da uygun bulunmalıdır.

Boşanma davası açılırken yetkili ve görevli mahkemenin doğru tespit edilmesi ve iddiayı ispatlayacak delillerin usule uygun bir şekilde mahkemeye sunulması gerekmektedir. Davanın açılması veya yargılama sırasında yapılacak eksik veya hatalı işlemler kişilerin hak kaybına uğramasına sebep olacaktır. Bu sebeple boşanma davası sürecinde mutlaka bir avukattan hukuki yardım alınması gerekmektedir. Boşanma davası ile ilgili daha detaylı bilgi almak için bizimle İLETİŞİMe geçiniz.

Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Boşanma davası nasıl açılır? Ülkemizde en sık karşılaşılan Hukuk davalarının başında boşanma davası gelmektedir. Adli istatistiklere göre 2015 yılında çeşitli sebeplere dayanarak açılan boşanma davası sayısı 205.871’dir. Peki boşanma davası nasıl açılır? Evlilik birliğinin sona erdirilmesi; ayrılık kararı alan eşleri, varsa müşterek çocukları, eşlerin ailelerini ve dolayısıyla toplumu etkilemektedir. Bu sebeple kanun koyucu, evlilik birliğinin sona erdirilmesini, haklı sebeplerin olması ve bu sebepleri inceleyecek hakimin bu haklı sebeplerin bulunduğuna ikna olmasına bağlamıştır. Yani eşler arasındaki evlilik birliğinin sona erdirilmesi için, boşanmak isteyen eşin yetkili Aile Mahkemesi’nde açacağı boşanma davasında hakimin BOŞANMA kararı vermesi gerekmektedir. Boşanma davasında hakim tarafların iddia ve delillerini dinleyecek, davanın Medeni Kanun’da belirtilen haklı boşanma sebeplerine dayanıp dayanamadığını inceleyecek ve buna göre karar verecektir

Ülkemizde çok fazla boşanma davası açılması sebebiyle birçok vatandaş, boşanma hakkında bilgi sahibi olduğunu ve tek başına davayı takip edebileceğini düşünmektedir. Ancak yargılama usulünü bilmeden ve yeterli hukuki bilgiye sahip olmadan yürütülen boşanma davalarında; tarafların yasal süreleri kaçırması, delillerin eksik veya hatalı bildirilmesi, hatalı hukuki değerlendirme yapıp etkili iddia ve savunma yapılamaması gibi sebeplerle taraflar hak kaybına uğramaktadır. Tarafların yapacağı bu hataların sonrasında bir hukukçu tarafından dahi düzeltilmesi mümkün olmamaktadır. Bu sebepleri hem davacı hem davalı kişilerin boşanma sürecinin başından itibaren bir avukattan hukuki destek almasın gerekmektedir.

BOŞANMA DAVALARINDA TARAFLARIN HAKLARI NELERDİR?

Eşlerden birinin ya da her iki eşin birlikte boşanma kararı almalarının ardından; müşterek çocukların velayetinin kimde olacağı, eğitim giderlerinin nasıl karşılanacağı, evlilik süresince elde edilen malların nasıl paylaşılacağı, eşlerin boşanma sebebiyle karşı taraftan talep edecekleri maddi-manevi tazminatlar, boşanma sebebiyle yoksulluğa düşecek eşin talep edeceği yoksulluk nafakası ve müşterek çocuklar ile kişisel ilişkinin kurulması gibi uyuşmazlıkların çözülmesi gerekmektedir. Bu konuların tamamında uzlaşmaları halinde taraflar, anlaşmalı olarak boşanma yoluna gidebilirler. Ancak eşler arasında boşanma ve sonuçlarına ilişkin bir uyuşmazlık varsa o halde bir eşin açacağı boşanma davasında hakim tarafların iddialarını ve delilleri değerlendirerek hüküm kuracaktır.

Boşanma kararı alınmasında bir tarafın kusuru bulunuyorsa diğer eş, boşanma davası açma ve boşanmadan kaynaklanan nafaka, velayet ve tazminat taleplerinde bulunma hakkına sahiptir. Ayrıca boşanma sürecinde uzaklaştırma kararı, koruma talebi, tedbir nafakası gibi taleplerde de bulunulabilir. Boşanmada kusuru bulunmayan eş, anlaşmalı boşanma davasında dahi diğer eşten bu taleplerde bulunma hakkına sahiptir. Ayrıca boşanmaya bağlı olarak evlilik birliği içerisinde iken edinilen malların paylaşımı da bu süreçte yapılacaktır.

ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır? Eşler, evlilik birliğinin sona erdirilmesine birlikte karar verebilirler. Bu karar boşanma davası açılmadan önce alınabileceği gibi bir tarafın açacağı boşanma davası devam ederken de alınabilir. Bu durumda düzenlenecek bir protokolde; tarafların birbirlerine ödeyecekleri maddi-manevi tazminatlar, evlilik birliği içerisinde iken edinilen malların paylaşımı, müşterek çocukların velayeti, ödenecek nafaka miktarı kararlaştırılır. Bu belge ile yetkili Aile Mahkemesi’ne başvuruda bulunarak boşanma davası açılır. Bu süreçte tarafların anlaşmış olmaları sebebiyle yargılama kısa sürede bitmektedir. Anlaşmalı boşanmada mahkeme tarafından verilecek kararda, tarafların hazırladığı protokol dikkate alınacaktır. Bu sebeple tarafların arasında düzenlenecek protokol mutlaka bir avukat tarafından hazırlanmalıdır. Böylece ileride yaşanabilecek uyuşmazlıklar ve hak kayıpları önlenecektir.

ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI NASIL AÇILIR?

Evlilik birliğinin sona erdirilmesi konusunda eşler arasında bir anlaşma var ise anlaşmalı boşanma davası açılabileceğini yukarıda belirtmiştik. Ancak boşanma sürecinde her konuda anlaşmaya varan eşlerin sayısı maalesef azınlıktadır. Yani eşler boşanmanın kimin kusurundan kaynaklandığı, velayet veya mal paylaşımı gibi konularda genellikle anlaşmazlığa düşmektedir. Bu durumda boşanmak isteyen eşin çekişmeli boşanma davası açması gerekmektedir. Boşanma davası açmak isteyen eş, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen boşanma sebeplerinden en az birinin oluştuğunu ve bu sebebin oluşmasında diğer eşin kusurlu olduğunu iddia etmeli, bu iddiasını ispatlayacak delilleri mahkeme’ye sunmalıdır. Boşanma davası açılırken yetkili ve görevli mahkemenin doğru tespit edilmesi ve iddiayı ispatlayacak delillerin usule uygun bir şekilde mahkemeye sunulması gerekmektedir. Davanın açılması veya yargılama sırasında yapılacak eksik veya hatalı işlemler kişilerin hak kaybına uğramasına sebep olacaktır. Bu sebeple boşanma davası sürecinde mutlaka bir avukattan hukuki yardım alınması gerekmektedir. Boşanma davası ile ilgili daha detaylı bilgi almak için bizimle İLETİŞİMe geçiniz.